Wat is psychodynamische therapie en waarom helpt het jou?
- Geschreven door Michèle Richter
- laatst bewerkt Jan 18, 2021
Psychodynamische therapie.
Loop t op dit moment niet zo lekker bij je en is het lastig onder woorden te brengen. Of heb je juist een hele heldere hulpvraag en weet je niet zo goed welke therapie daar het beste bij zou helpen? Dan is psychodynamische therapie iets voor jou.
Psychodynamische therapie is een kernachtige methode waarin naast gesprekken, ook effectieve psychotherapie en coaching technieken worden ingezet. In verschillende dynamische werkvormen vinden we hiermee de oplossing voor jouw persoonlijke, professionele of psychosomatische (lichamelijke) vraag of klacht.
In beweging, doel van psychodynamische therapie
Het doel van psychodynamische therapie is dat jij inzicht krijgt in jezelf en in de problemen die je ervaart, ze leert verwerken of er mee leert om gaan. Veelal gebeurt dit door je onderbewuste zichtbaar te maken. Jouw onderbewuste gedachten en gevoelens worden als het ware in beweging gezet. Dit kunnen bijvoorbeeld herinneringen uit je vroege jeugd zijn, die jij niet meer bewust voor de geest kunt halen, maar wel een negatieve invloed hebben op jouw leven op dit moment. Door je hiervan bewust te worden, ga je anders naar jezelf kijken en kun je jouw gevoelens beter begrijpen. Ook kan t zijn dat je weer (beter) contact kunt maken met gevoelens die je als kind had maar die als het ware verdwenen leken. Of kanten van jezelf die als het ware in de schaduw stonden, worden weer zichtbaar. Je ervaart weer speelsheid, vrijheid en onbevangenheid. Of zelfvertrouwen en kinderlijke bravoure. Je durft intuïtiever te leven. Je bent weer jezelf.
Maatwerk
Psychodynamische therapie is geen ‘one size fits all’ behandeling. De precieze invulling van een sessie of een traject verschilt per persoon. Het gaat veelal om kortdurende ‘op maat’ trajecten. De psychodynamisch therapeut heeft een breed scala aan communicatie- en andere werkvormen in haar gereedschapskist. En afhankelijk van de vraag waar je mee komt of wat er zich aandient in het moment, stemt de psychodynamisch therapeut de inzet van werkvormen daarop af.
Dit zal een combinatie uit bewezen psychotherapeutische, lichaamsgerichte, systemische of coach methodieken zijn zoals;
- RET (rationeel emotieve therapie)
- INK (innerlijk kind werk)
- Voice dialogue en delenwerk
- NLP (Neurolinguïstisch programmeren))
- Hypno-en regressietherapie
- Bio-energetisch lichaamwerk
- Mindfulness
- Ademwerk
- Systemisch werk/’Famillie opstellingen
- Coaching technieken
- Kernkwaliteiten
Breed perspectief
Jouw hulpvraag wordt doorgaans vanuit drie invalshoeken bekeken; de psychische, de lichaamsgerichte en de systemische kant. Zo kan de psychodynamisch therapeut breder kijken en hoeft zij zich niet te beperken tot slechts één therapievorm. Deze manier sluit aan bij de holistische levensovertuiging (in het Grieks betekent ‘holos’ geheel). Die ervan uitgaat de mens te zien als één geheel en dat alles met elkaar in verbinding staat.
Psychodynamische therapie is breed toepasbaar
Op de vraag wanneer je psychodynamische therapie kunt inzetten, is het antwoord lang en uitgebreid. Bij problemen in de persoonlijke, relationele sfeer maar ook voor werk- en loopbaan gerelateerde vraagstukken. Evenals voor psychosomatische klachten en SOLK, klachten zonder aanwijsbare medische of lichamelijke oorzaak, biedt een psychodynamische aanpak uitkomst.
Het kan gaan om klachten of vraagstukken die te maken hebben met;
- Stress/burn-out
- Faalangst/perfectionisme
- Conflicten/relatieproblemen
- Onzekerheid/zelfvertrouwen
- Innerlijke motivatie/zelfwaardering
- Grenzen aangeven/balans in energie
- Belemmerende overtuigingen/negatieve gedachten
- Persoonlijke ontwikkeling/groei
- Intuïtie/Zelfkennis
- Nervositeit/Angsten
- Depressie/somberheid/eenzaamheid
- Zingeving/levensvragen
- Emotionele verwerking/Trauma
- Verslaving/eetproblemen/eetstoornis
- Chronische ziekte/chronische vermoeidheid
- Migraine/hoofdpijnen
- Hooggevoeligheid/HSP-HSS
- Agressie/huiselijk geweld
- Rouw en verlies
Diversiteit in werkwijzen, geen zweverigheid maar concreet en to the point
In de psychodynamische werkwijze is geen standaard, behalve dat er gewerkt wordt met de kern van je probleem. Geen zweverigheid of bla bla maar concreet en to the point. Aan het begin van een traject wordt goed uitgevraagd waar je probleem nou werkelijk over gaat. Hoe het komt dat het zo diepgeworteld is bijvoorbeeld. Levert het jou misschien toch ook iets op? Heeft het te maken met de zin van je bestaan? Wanneer helder is wat de kern jouw probleem is en duidelijk is waar we aan gaan werken, wordt een traject of techniek ingezet. De keuze hiervan hangt zowel af van het probleem alsook van de therapeut. Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden en zo ook meerdere technieken die gekozen kunnen worden in jouw traject. Elke psychodynamische therapeut heeft zelf vaak ook voorkeursmethodieken om mee te werken en jij kunt ook aangeven wat jou wel of niet fijn lijkt. Altijd is er een sensitieve afstemming.
Uitgangspunten psychodynamisch therapeut
In het werken met cliënten, gaat een psychodynamisch therapeut uit van;
dat jij als cliënt zelf het beste weet wat goed is voor je is en zelf beslist, zowel in jouw privé-als professionele bestaan, op basis van eigen afwegingen wat jij wel of niet wilt
dat jij en de therapeut volkomen gelijkwaardig zijn, in die zin dat jullie beiden unieke en complete mensen zijn, vol mogelijkheden.
- gedurende het begeleidingstraject door de therapeut hebben de doelen, middelen en keuzen van jou als cliënt prioriteit boven die van de therapeut.
Waar jij als cliënt vanuit kunt gaan
Wanneer een therapeut zich heeft aangesloten bij een beroepsvereniging zal deze zich ook moeten houden aan de gedragscodes van deze vereniging. Deze gaan over onderwerpen als respect, integriteit, verantwoordelijkheid en professionaliteit.
Een psychodynamisch therapeut erkent en eerbiedigt jouw persoonlijke en menselijke waardigheid. Zij toont eerlijkheid, is betrouwbaar in haar handelen en altijd open toe naar jou. Een psychodynamisch therapeut zal een vertrouwensrelatie met jou als cliënt aangaan en deze serieus nemen. Zij zal de grenzen van haar deskundigheid in acht nemen en alleen methoden en technieken gebruiken waarvoor zij door opleiding en/of ervaring is gekwalificeerd. Voor jou als cliënt kan je er dus vanuit gaan dat een psychodynamisch therapeut weet waar zij mee bezig, ook in die veelheid aan technieken waar mee gewerkt wordt zal altijd een verstandige keuze worden gemaakt.
Achtergrond en geschiedenis van de psychodynamische zienswijze en therapie
Even een stukje terug in de tijd om de achtergrond van psychodynamische therapie te begrijpen.
De psychodynamische theorie is eigenlijk een verzameling psychologische theorieën die het belang van drijfveren en andere krachten in het menselijk functioneren benadrukken. Vooral onbewuste drijfveren. De benadering stelt dat ervaringen uit de kindertijd de basis vormen voor de persoonlijkheid en relaties met volwassenen.
De psychodynamische theorie is ontstaan in de psychoanalytische theorie. En dus is psychodynamische therapie afgeleid van psychoanalyse. De grondlegger van de psychoanalyse is de Oostenrijkse neuroloog Sigmund Freud (1856-1939). Een van de uitgangspunten van de psychoanalyse is dat elk mens uniek is en dat elk mens onbewust zijn gedachten en gedrag beïnvloedt. Het was ook Freud die met de bekende ‘ijsberg metafoor’ voor de menselijk geest, de werking en indeling van ons bewustzijn uitlegde.
In dit model ligt het bewuste zichtbaar boven water. Het onbewuste ligt als het groter gedeelte van de ijsberg onzichtbaar onder water. Het zichtbare en het onzichtbare samen vormen de hele ijsberg. Zo zouden het gekende bewuste en het ongekende onbewuste samen de psyche of ziel vormen.
Psychodynamica in de tijd van Freud
Psychodynamica, ook wel bekend als psychodynamische psychologie, in de breedste zin van het woord, is een benadering van de psychologie die de nadruk legt op systematische studie van de psychologische krachten die ten grondslag liggen aan menselijk gedrag, gevoelens en emoties en hoe deze zich kunnen verhouden tot vroege ervaringen. Het is vooral geïnteresseerd in de dynamische relaties tussen bewuste motivatie en onbewuste motivatie.
De term psychodynamica wordt door sommigen ook gebruikt om specifiek te verwijzen naar de psychoanalytische benadering die is ontwikkeld door Freud en zijn volgelingen. Freud werd geïnspireerd door de theorie van de thermodynamica en gebruikte de term psychodynamica om de processen van de geest te beschrijven als stromen van psychologische energie in een organisch complex brein.
Psychodynamica in de 21e eeuw
In moderne bewoordingen (bron: academie voor psychodynamica te Scherpenzeel) is psychodynamica het krachtenspel van zelfbeeld, verlangens en emoties. Wanneer deze in harmonie zijn, voelen wij ons energiek en evenwichtig. Wanneer zij in disharmonie zijn voelen wij ons door de innerlijke strijd vermoeid en neerslachtig.
Meestal zijn wij ons geheel niet bewust van de oorzaak van de veranderingen en vragen wij ons af waarom onze gemoedstoestand zo plotseling kan veranderen. Door verdieping van zelfinzicht en bewustzijn, krijgen wij inzicht in onze eigen psychodynamische processen en kunnen wij een blijvende persoonlijke ontwikkeling en verbetering tot stand brengen.
Psychodynamische therapeuten - It’s just Therapy
Mocht je interesse hebben of vragen hebben over jouw specifieke situatie en psychodynamische therapie. Op het It’s Just Therapy platform zijn psychodynamisch therapeuten aangesloten uit het hele land. Er zit er vast wel één bij jou in de buurt. Neem gerust contact op.
Behoefte aan psychodynamische therapie? Neem hier contact op
Heb je behoefte aan een een aantal sessies psychodynamische therapie. Wil je meer weten of graag een aantal sessies of een traject boeken (dit kan live en online) neem dan hier direct contact op met Michele Jansen Richter
Auteur van dit artikel: psychodynamisch therapeut Michèle Jansen-Richter,.