Mindfulness therapie bij PTSS
PTSS of depressie? Mindfulness Therapie is bewezen effectief!
Mindfulness is een vorm van meditatie waarin men zich op een niet-reactieve manier bewust is van de fysieke en geestelijke sensaties en situaties van het moment. Het wordt al duizenden jaren toegepast door aanhangers van allerlei vormen van boeddhisme. De zuivere vorm is Vipassana. Mindful zijn betekent: zonder oordeel in het moment gewaarzijn.
In het Westen is het bekend geworden door het werk van onder andere Thich Nhat Hanh een Vietnames monnik die verbannen is en nu in Frankrijk woont en daar les geeft. Talrijke Boeddhistische monniken uit Thailand en Myanmar hebben de Vipassana in zijn zuivere vorm onderwezen wat geleid heeft tot duizenden beoefenaars in de westerse wereld. Mindfulness wordt toegepast in, onder andere, MBSR en MBCT.
Mindfulness verwijst naar:
- een vorm van meditatie waarin men zich op een niet-reactieve manier bewust is van de fysieke en geestelijke sensaties en situaties van het moment: bewuste aandacht.
- een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve ervaringen: aanvaarding.
- juiste aandacht en bewustzijn in de Boeddhistische leer.
Hoewel de term mindfulness verbonden is aan het Boeddhisme, zijn er zeer oude Christelijke mystieke tradities die vergelijkbare (meditatie-)technieken lijken te hanteren en in de aanvangsfasen ook vergelijkbare ervaringen beschrijven. Vipassana is echter een specifiek Boeddhistische meditatietechniek, waarvan de uiteindelijke verworvenheden niet in andere tekstboeken voorkomen. Bovendien blijkt uit het vroegchristelijke Evangelie van Thomas dat het uiterlijke zelf, één dient te worden met de zogeheten Christusnatuur
Mindfulness based stress reduction (MBSR). De Amerikaan Dr. Jon Kabat Zinn, Emeritus Hoogleraar aan de University of Massachusetts Medical School heeft als eerste het begrip mindfulness uit zijn boeddhistische context gehaald en een acht weken durende training ontwikkeld, mindfulness based stress reduction (MBSR). Hij heeft de basis gelegd voor het gebruik van mindfulness door artsen en/of psychotherapeuten in de Verenigde Staten en Europa. MBSR, in het Nederlands ook wel aandachttraining genoemd, wordt door therapeuten gebruikt ter bestrijding van piekeren, depressie of burn-out. Kabat-Zinn heeft bij de ontwikkeling van zijn methode veel ontleend aan de praktijk van Zen.
Mindfulness based cognitive therapy (MBCT). MBCT wordt in het Nederlands ook wel aandachtgerichte cognitieve therapie genoemd. In MBCT wordt mindfulness als vaardigheid aangeleerd bij de behandeling van met name chronische en recidiverende depressies maar ook bij fobieen en chronische pijn en PTSS.
Daarnaast vormt mindfulness een essentieel element in de zogenaamde 'derde generatie Gedragstherapie' waaronder de Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Binnen deze gedragstherapieën wordt mindfulness op een minder strikte en meer pragmatische wijze toegepast dan bij MBCT. Mindfulness wordt theoretisch gezien als één van de zes kernprocessen van ACT, naast onder andere acceptatie en defusie.
Onderzoek
Uit een grote meta-analyse van klinische studies, waarbij de deelnemers gemiddeld acht weken lang maximaal 40 minuten per dag aan meditatie deden, bleken verbeteringen merkbaar op het gebied van angstreductie, minder depressie en pijn. Het doen van mantrameditatie had dergelijke effecten niet. Mindfulnessmeditatie heeft vergelijkbare effecten als antidepressiva bij gevallen van lichte depressie.
Mindfulness is het tegenovergestelde van leven op de automatische piloot. Je komt dichterbij je gevoel, zonder erover te oordelen of er direct gevolg aan te geven. Je aanvaardt de situatie zoals hij is en creëert zo ruimte om problemen van een andere kant te bekijken. Door dit proces te trainen, leef je intenser en kan je tegelijkertijd makkelijker ontspannen.
Mindfulness is vooral goed voor mensen die blijven piekeren over het verleden of tobben over de toekomst. Mensen kunnen zo in beslag genomen worden door hun verleden of de toekomst dat ze ‘vergeten’ om in het ‘hier en nu’ te leven. Daar probeert mindfulness verandering in te brengen. Onderzoek heeft uitgewezen dat mindfulness het risico op terugval bij depressie kan verminderen. Ook kan mindfulness angsten beter hanteerbaar maken.
Bron: www.psychischegezondheid.nl, https://nl.wikipedia.org/wiki/Mindfulness
