Gestalttherapie
Gestalttherapie
Gestalttherapie gaat er van uit dat goed contact kunnen maken met je eigen behoeften én goed contact kunnen maken met je omgeving beide cruciaal zijn om aan je eigen unieke behoeften te voldoen en toch onderdeel van je groep te zijn. Twee belangrijke voorwaarden om gezond en gelukkig te leven.
Als je hier bent aangekomen, heb je misschien last van faalangst, piekeren, relatieproblemen, energiegebrek of gewoon te weinig plezier in je leven. Heb je moeite om te genieten van wat er is of heb je last van doemgedachten en spanningen? Lopen je relaties stroef en weet je niet precies waarom of hoe dit te veranderen… en durf jij je dromen na te jagen?
Volgens de gestalt-benadering ervaren mensen problemen wanneer het contact met zichzelf en met hun omgeving verstoord is en ze niet in staat zijn om het nodige contact te herstellen. Bijvoorbeeld wanneer je je niet durft te uiten, je grenzen moeilijk beschermt of niet durft te vragen om dat wat je nodig hebt in je relatie.
Je besef van verbonden zijn met je omgeving is contact. Het proces van contact-maken bestaat uit je focus hierop en de hierbij vrijkomende energie. Het uitgangspunt van gestalttherapie is dat ieder mens een onlosmakelijk onderdeel uitmaakt van zijn omgeving: je gezin, je werk, je familie en je vrienden. En de mens zoekt naar een optimale bevrediging van zijn behoeften. Je doet dit door goed in contact te staan met je eigen wensen en verlangens. Kan jij je grenzen aangeven, opkomen voor je wensen, je rust nemen en goed voor jezelf zorgen?
Aristoteles zei: “In our various ways we are combinations of the potential and the actual.”
Wanneer iemand niet probeert om zijn volle potentieel te realiseren, houdt hij zichzelf kennelijk op de een of andere manier tegen. Wij gaan graag met jou kijken hoe je jezelf juist verder kunt ontwikkelen.
Waarom in therapie gaan?
Gestalttherapie wordt wel de psychotherapie van het contact genoemd en begeeft zich op het grensgebied tussen psychotherapie en alternatieve geneeswijzen, zoals bijvoorbeeld haptonomie.
Wanneer je in therapie gaat bij een gestalttherapeut zal de therapeut samen met jou het evenwicht herstellen tussen je denken, voelen en doen. We kijken vooral naar de manier waarop je met je problemen omgaat. Het belang is om er achter te komen welke betekenis die problemen hebben in je leven en hoe je ermee om zou kúnnen gaan.
Hoe werkt gestalttherapie in de praktijk? De therapeut en cliënt leren elkaar kennen en bouwen wederzijds vertrouwen op. In dit vertrouwen durf jij jezelf meer te zien en te láten zien.
Gestalttherapie is niet alleen maar een techniek. De levenservaring van de therapeut en zijn of haar manier van contactmaken zijn onlosmakelijk verbonden met de manier van therapie geven. We zullen benoemen wat onderhuids ligt en leeft, zodat we je kunnen ondersteunen om jezelf gelukkiger te maken. In de therapie zal je je gezien en erkend voelen. En als je je voldoende geaccepteerd en ondersteund voelt door je therapeut, zal je met een opener blik naar jezelf kunnen kijken. Vanuit die eerlijkheid kun je beter voor jezelf kiezen en zorgen.
De gestalttherapeut zal je tijdens de therapie veel wijzen op je lichamelijke ervaring in dat moment. Hierdoor leer je je gewaarzijn, een soort bewustzijn, te ontwikkelen, zodat je jezelf steeds beter kan leren kennen.
Zo komen we er samen achter hoe je je leven ervaart en organiseert. Door meer en meer te weten welke rol je zelf speelt in je eigen leven, kan je actie gaan nemen. Dan kan je jouw leven en relaties, ook je werk en je passies, beter kiezen en inrichten. En zo meer energie, controle en levensgeluk creëren en ervaren.
We zijn niet alleen onze klachten. We zijn één systeem van ingesleten patronen en onvervulde verlangens, maar zéker ook van creativiteit, verlangens en dromen. Leer samen met een gestalttherapeut te luisteren naar je lijf, je hoofd en vooral naar je hart. Leer je leven zo in te richten dat je gelukkig(er) en voller leeft.
Met welke klachten zou je in gestalttherapie kunnen gaan?
- Weinig energie;
- Angstig en onzeker voelen, faalangst;
- Overbelasting, stress, burn-out;
- Persoonlijke ontwikkelingsvragen;
- Omgaan met gevoelens en emoties;
- Je grenzen leren stellen;
- Gevoelens van onzekerheid;
- Relatieproblemen;
- Gevoelens van minderwaardigheid;
- Onvrede over je eigen functioneren;
- Prikkelbaarheid;
- Onrust;
- Acceptatieproblemen van verlies, ouder worden of ziekte.
Gestalttherapie
Gestalttherapie is het Duitse woord voor 'geheel'. In gestalttherapie wordt hiermee een 'totaalbeeld' bedoeld. Bij dit totaalbeeld is het geheel, of gestalt, meer dan de optelsom van de delen waaruit dat geheel bestaat. De mens bijvoorbeeld, ervaart zichzelf ook als meer dan een optelsom van gevoelens, gedachten en vaardigheden. De wijze waarop de cliënt zichzelf als geheel ervaart staat centraal in gestalttherapie. De psychische klachten waarvoor de cliënt in therapie is, vormen een deel van dit geheel. Gestalttherapie gaat er vanuit dat psychische klachten voortkomen uit blokkades die persoonlijke groei verhinderen. Het doel van gestalttherapie is deze blokkades op te heffen, zodat verdere persoonlijke groei weer mogelijk wordt en psychische klachten verminderen.
Gestalttherapie is een therapie die zich op het grensgebied begeeft tussen psychotherapie en alternatieve geneeswijzen net zoals bijvoorbeeld haptonomie
Gestalttherapie in praktijk
Binnen de gestalttherapie kunnen de blokkades van waaruit pyschische klachten ontstaan op verschillende manieren worden opgeheven. De gestalttherapeut biedt de cliënt bijvoorbeeld een veilige omgeving om emotionele ervaringen te verwerken of op een andere manier te beleven. De verschillende behandelmethoden binnen gestalttherapie hebben telkens het karakter van een experiment. Daarbij zijn tijdens de gestalttherapie de volgende kernpunten te onderscheiden:
Gewaarzijn – In gestalttherapie is het ‘gewaarzijn van zichzelf’ het belangrijkste middel tot het opheffen van blokkades. Tijdens de therapie concentreert de cliënt zich op het bewust lichamelijk en zintuiglijk ervaren van zichzelf. Binnen de gestalttherapie wordt dit ook wel ‘self awareness’ genoemd. Door dit bewuste gewaarzijn kan de cliënt weer in contact komen met zichzelf. Hierdoor ontstaat er een proces van innerlijke groei, waardoor de klachten verminderen. Om dit te bereiken, worden er tijdens de therapie verschillende methoden gebruikt. Zo kan de therapeut bijvoorbeeld de cliënt vragen uitspraken te herformuleren in de ik-persoon. Wanneer de cliënt dan zegt “Dat maakte mij een beetje verdrietig”, wordt dat geherformuleerd als “Ik voelde me verdrietig”. Op diezelfde manier worden vragen omgezet in beweringen: “Dat is toch deprimerend?” wordt “Ik vind dat deprimerend.” en “Ik voel me depressief!”. Een andere methode is bewust lichamelijk ervaren van emoties. Wanneer een cliënt zich boos of gespannend voelt, kan de therapeut voorstellen dat zo intens mogelijk lichamelijk te ervaren door bijvoorbeeld de vuisten te ballen en tenen te krommen.
Contact – De omgeving maakt deel uit van het geheel, of gestalt, van de cliënt. Daarom is het belangrijk dat de cliënt niet alleen leert in contact te komen met zichzelf, maar ook met de omgeving. Psychische problemen ontstaan volgens de gestalttherapie vanuit een verstoord contact met de omgeving. Deze omgeving bestaat bijvoorbeeld uit familie, relaties, vrienden en de therapeut. Tijdens de therapie wordt er dus aandacht besteed aan de beleving van het contact met anderen. Het contact met de therapeut kan hierbij worden gebruikt als oefensituatie. Ook kan de cliënt als oefening een denkbeeldige dialoog aangaan met een ander, waarmee de cliënt een conflict voelt.
Hier en nu – Gestalttherapie neemt het hier en nu altijd als uitgangspunt. Redeneren en analyseren staan de zelfervaring in de weg. Daarom wordt er gekeken naar hoe een klacht het leven op dit moment beïnvloed, in plaats van te kijken naar waarom de klacht is ontstaan. Als startpunt van een therapie sessie wordt vaak het onderwerp genomen dat de cliënt op dat moment bezig houdt
Verantwoordelijkheid – Niemand kan verantwoording nemen voor gebeurtenissen en omstandigheden waar men geen hand in heeft. Wel is iedereen verantwoordelijk voor de wijze waarop men zelf met dergelijke situaties omgaat. Daarbij wordt de cliënt in gestalttherapie geholpen. De cliënt leert tijdens de therapie verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf, inclusief de psychische klachten.
Gestalttherapie is een effectieve vorm van therapie voor mensen die psychische problemen ervaren met betrekking tot zichzelf en hun omgeving. Te denken valt aan: klachten van depressieve aard, burn out of identiteitsproblematiek. Gestalttherapie is ook ontwikkeld voor iedereen die in zichzelf geïnteresseerd is en meer van zijn of haar leven wil maken.
Veel problemen van psychische, maar ook van psychosomatische aard, zijn terug te voeren op verstoringen in de ontwikkeling naar een evenwichtige persoonlijkheid.
Dergelijke verstoringen ontstaan door onvrijheid of een tekort in de opvoeding en groei naar volwassenheid. Dit kan leiden tot spanningen en vervreemding van jezelf. In het dagelijks leven komen deze verstoringen tot uiting in (lichaams)taal, in bewegingen, gedachten en gevoelens die contact met jezelf en je omgeving belemmeren.
Gestalt richt zich op het herstel van het contact met jezelf en je omgeving.
Het gaat erom dat je besef krijgt van datgene wat dergelijk contact in de weg staat. Een belangrijk onderdeel hierbij is het opsporen van onaffe zaken. Dit zijn de belevingen die niet overeenkomstig je eigen behoeften zijn afgerond en dus om aandacht blijven vragen op de achtergrond.
Voorbeeld: je hebt een conflict met je collega en je vermijdt het om dit aan te gaan of uit te praten. Elke keer als je deze collega tegenkomt krijg je een wringend gevoel in je maag.
In Gestalttherapie spoor je deze onaffe zaken op zodat ze aan het licht kunnen komen en alsnog aangegaan of verwerkt kunnen worden.
Voorbeeld: je wordt je bewust van het conflict dat je hebt met je collega en gaat dit aan.
Gestalttherapie is een actieve en ervaringsgerichte vorm van therapie. Hierbij is aandacht voor het ontwikkelen van awareness (het gewaar zijn), zelfontwikkeling en het nemen van verantwoordelijkheid voor denken, doen en laten.
Werkwijze
Samen met de therapeut ga je het proces aan om jezelf te verkennen. Zo'n proces is een ontdekkingsreis. Gestalttherapeuten zijn hiertoe opgeleid en ze zijn ervaringsdeskundig. Een Gestalttherapeut volgt je, daagt je uit en confronteert je. Je laat je hierin leiden door je gevoelens, je gedachten, je impulsen en maakt gebruik van je stem, lichaam, taal en andere expressiemogelijkheden.
Door dit volgen en onderzoeken ervaar je ook delen van jezelf als onaf en conflictueus.
Hier richt je je verdere onderzoek op. Je ontdekt gedragingen en gevoelens die vroeger wel, maar nu niet meer effectief voor je zijn. Je ervaart jezelf en krijgt inzicht in de situaties nu en toen en de mogelijkheid om onaffe zaken te voltooien.
Er kunnen steeds andere aspecten van je persoonlijkheid aan bod komen. Het is als het pellen van een ui. Flitsen van je Zelf, dat wat jou drijft, raakt en inspireert, zie je telkens even en steeds vaker.
Lichaamswerk en beeldend werk zijn belangrijke werkvormen bij Gestalttherapie.
Ook meditatie neemt een plek in. Gestalttherapie kan je individueel, in een groep of samen met je partner doen.
