Psychotherapie
Psychotherapie is een behandeling door een psychotherapeut. Psychotherapie houdt zich bezig met psychosociale problematieken en psychiatrische stoornissen.
Psychotherapie is een behandelmethode (dit zijn meestak gesprekken) bij psychische problemen. De gesprekken tussen de cliënt(en) en de deskundige hulpverlener staan centraal. De cliënt kan een individu, een (echt)paar, een gezin of een groep zijn; kind, volwassene of oudere. De behandelingen zijn kort als het kan en langdurig als dat nodig is, omdat bij sommige ernstige psychische problematiek het belangrijkste effect van de behandeling pas na ongeveer een jaar te behalen is. Alleen als psychotherapie door een BIG-geregistreerde psychotherapeut (of psychiater/klinisch psycholoog) wordt verricht, voldoet deze aan de kwaliteitseisen die door de overheid zijn vastgesteld.
Psychische klachten verminderen is het doel van de psychotherapeut
Psychische klachten verminderen of beter hanteerbaar maken, dat is het doel van psychotherapie. De inzet van de cliënt is even belangrijk als de deskundigheid van de psychotherapeut. Het resultaat is afhankelijk van de aard van de problemen en iemands eigen mogelijkheden. Voor een cliënt is psychotherapie vaak hard werken. Het proces gaat vaak gepaard met ups en downs. Een geslaagde psychotherapie garandeert niet dat de cliënt de rest van zijn of haar leven gelukkig zal zijn en kan aan omstandigheden als een laag inkomen of werkloosheid niets veranderen. Maar met behulp van psychotherapie is het wel mogelijk dat de cliënt de problemen beter leert hanteren.
Wanneer naar een psychotherapeut
Psychotherapie is volgens de richtlijnen de eerste keuze behandeling bij angst-, stemmings- en persoonlijkheidsstoornissen, het is de voorkeursbehandeling voor kinderen, volwassenen en ouderen met zowel enkelvoudige als meervoudige, complexe psychische problematiek, en vaak persoonlijkheidsproblematiek.
Psychotherapie kent verscheidenheid in
- de verschillende daarop afgestemde behandelingssituaties (ambulant, dag klinisch en klinisch);
- de verschillende soorten van behandelintensiteit;
- de keuze voor de verschillende methoden en technieken.
Psychotherapeutische behandeling
Een psychotherapeutische behandeling kent een vaste systematiek of consistentie in het hanteren van de therapeutische relatie met de cliënt. Maar dit kan op veel manieren vorm krijgen. Zo kan psychotherapie worden gegeven als ‘individuele’ psychotherapie, een groepspsychotherapie of een systeembehandeling. De belangrijkste vormen van psychotherapie, waarbinnen diverse methoden kunnen worden toegepast, zijn:
Cognitieve gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie is voortgekomen uit gedragstherapie en cognitieve therapie. Bij gedragstherapie ligt de nadruk op het wijzigen van gedragspatronen die emotionele problemen in stand houden. Bij cognitieve therapie ligt de nadruk op het wijzigen van de manier van denken die patiënten hanteren. Binnen de cognitieve gedragstherapie, ligt de nadruk soms meer op de manier van denken en interpreteren van de patiënt, soms meer op de manier van doen en laten. De behandelingen zijn klacht- of probleemgericht en kortdurend van opzet. De therapeut werkt veel met oefeningen en huiswerk. De meeste behandelingen nemen tussen de tien en vijfentwintig zittingen in beslag.
- Psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie
Zowel de psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie gaat ervan uit dat we ons vaak niet bewust zijn van de drijfveren van ons gedrag. Soms wordt iemand in zijn of haar functioneren geremd door gevoelens die niet alleen met actuele gebeurtenissen te maken hebben. Het doel van psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie is het bewust maken van verborgen gedachten en gevoelens. Dat maakt het mogelijk om psychische problemen beter te begrijpen, te verwerken en op zoek te gaan naar andere mogelijkheden om met deze situaties om te gaan.Psychoanalyse gaat uit van een intensief therapeutisch contact: de patiënt ligt vier of vijf keer per week op een bank, de psychotherapeut zit op een stoel erachter. Een psychoanalyse duurt doorgaans meerdere jaren.Bij psychoanalytische psychotherapie is de therapie minder intensief: de patiënt komt tweemaal per week tot eenmaal per twee weken. Anders dan bij psychoanalyse zitten patiënt en psychotherapeut tegenover elkaar. Psychoanalytische psychotherapie duurt over het algemeen één tot enkele jaren.
- De psychotherapeut werkt in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg of in in een zelfstandige praktijk. Hij of zij is een professional die zich richt op behandeling van patiënten met complexe problematiek, veelal meervoudige problematiek, persoonlijkheidsproblematiek of een combinatie van beide. Een psychotherapeut is goed opgeleid in het interpreteren van informatie over de patiënt voor het maken van een probleemanalyse en indicatiestelling, in het hanteren van een therapeutische relatie, het (h)erkennen van overdracht en tegenoverdracht en het uitvoeren van een complexe behandelmethode zonder dat de werkwijze per zitting uitgeschreven staat.
- Wet BIG
Het beroep psychotherapeut is één van de beroepen in de gezondheidszorg waarvan de registratie wettelijk geregeld is. Het beroep psychotherapeut is opgenomen als basisberoep in de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Deze wet heeft tot doel de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de individuele gezondheidszorg te bevorderen en te bewaken. - De psychotherapeut werkt in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg of in in een zelfstandige praktijk. Hij of zij is een professional die zich richt op behandeling van patiënten met complexe problematiek, veelal meervoudige problematiek, persoonlijkheidsproblematiek of een combinatie van beide.
