Positieve Psychologie

Marjolein Koeman

1 maart 2021

In de positieve psychologie focussen we op wat er goed gaat en leuk is, ondanks je problemen. Het betekent dus niet dat er alleen positieve dingen zijn en problemen niet bestaan of dat alles altijd maar leuk en succesvol moet zijn. Het betekent eerder accepteren dat dingen mis kunnen gaan, zonder al je aandacht te richten op wat niet lukt.

Waarom positieve psychologie?

Positieve psychologie leert ons aandacht geven aan wat leuk is en wat ons energie geeft. Een bekende spreuk is: “wat je aandacht geeft groeit”. Aandacht geven aan iets positiefs laat positiviteit groeien! We zijn van nature geneigd om problemen op te willen lossen. Op praktisch gebied is dat nuttig. Bij problemen in ons hoofd is het vaak minder makkelijk. Als we iets niet op kunnen lossen blijven we erover nadenken. Het probleem groeit (in ons hoofd). We trainen onszelf daarmee om te kijken naar wat niet lukt. Omdat er altijd wel dingen misgaan of niet leuk zijn neemt de negativiteit steeds meer toe. Daar gaan we ons steeds slechter van voelen.

Wat doet positieve psychologie?

Positieve psychologie traint je om te focussen op het positieve. Iets doen waar we goed in zijn maakt ons gelukkig en het voelt goed. Daarnaast train je jezelf om te zien wat er goed gaat, in plaats van op wat je niet hebt of niet kunt. Je ziet leuke en mooie dingen sneller en waardeert kleine dingen meer. Je wordt positiever en je voelt je beter. Ondanks je problemen. Verder laat onderzoek zien dat op de lange termijn ons probleemoplossend vermogen en de snelheid van leren groter wordt door positieve emoties. Ook worden de negatieve gezondheidseffecten van stress tenietgedaan door positieve emoties. Daarbij wordt bedoeld dat de bloeddruk verlaagt, het stresshormoon afneemt en het immuunsysteem sterker wordt onder invloed van positieve emoties.

Het nut van positieve emoties

Wanneer we ons positief voelen zijn we creatiever, flexibeler, efficiënter en we staan meer open voor nieuwe dingen. Ook blijken we beter informatie te kunnen verwerken als we ons goed voelen. Hierdoor zijn we beter in het bedenken van oplossingen en zien we eerder kansen. We krijgen een bredere blik. En, last but not least: we genieten meer van dingen! Er is al lange tijd bekend dat negatieve emoties belangrijk zijn om gevaar op te merken. De positieve psychologie laat zien dat we door positieve emoties onze blik te verbreden zodat we ons ontwikkelen, als het gevaar geweken is.

De wetenschap

Ondanks dat positieve psychologie een vrij nieuwe stroming is zijn er al behoorlijk wat belangrijke dingen ontdekt. Onderdelen van de positieve psychologie worden al op grote schaal toegepast. De wetenschapper Barbara Fredrickson ontwikkelde de “broaden-and-build theory” (letterlijk de “verbreed en bouw theorie”). Ze ontdekte dat mensen zich het beste voelen en de meeste groei ervaren, als ze voor iedere negatieve emotie drie positieve emoties ervaren. Als de positieve en negatieve emoties in deze verhouding voorkomen, gaan mensen breder kijken, meer open staan voor kansen, meer natuurlijke hulpbronnen opbouwen en lichamelijk en geestelijk gezonder worden.

In de praktijk

Hoe kunnen we positieve psychologie toepassen en ons beter voelen? Kort door de bocht: door meer positieve emoties te hebben. Positieve emoties zijn: plezier, dankbaarheid, sereniteit, belangstelling, hoop, trots, geamuseerdheid (ergens in opgaan), inspiratie, ontzag en liefde. Probeer iedere dag de tijd te nemen om iets te doen waar je van geniet. Of bedenk hoeveel je van iemand houdt en hoe blij je met iemand bent. Het helpt niet om te doen alsof. Als je dus even echt niks leuk vindt kun je proberen om te bedenken waar je dankbaar voor bent in je leven. Lukt dat ook niet? Probeer het dan op een ander moment.

Is het echt zo makkelijk??

Het is geen knop die je omzet. Soms is er gewoon veel aan de hand in je leven. Helaas horen nare dingen ook bij het leven. Geef jezelf ruimte om je slecht te voelen, maar probeer jezelf geen verwijten te maken. Wees lief voor jezelf en gun jezelf ook iets waar je bewust van kunt genieten. Probeer eventueel deze oefening: bedenk iedere avond (bijvoorbeeld in bed) drie dingen waar je dankbaar voor bent. Op deze manier train je jezelf. Je ziet op andere momenten ook sneller de goede kant van dingen Je zult merken dat het werkt!

Hoe kunnen wij helpen?

Zoals ik eerder schreef gaan problemen niet zomaar weg door positieve gedachten en gevoelens. Het lukt niet altijd meteen om te stoppen met piekeren of nadenken over een probleem. Daarom kan het fijn zijn als iemand je daarin op weg helpt.

Bronnen: