Je ouders op je schouders, KOPP
- Geschreven door Saskia Beugel
- laatst bewerkt Dec 15, 2020
Je ouders op je schouders
Je ouders zorgen voor je, en helpen je als je in de problemen zit. Althans; zo gaat het meestal. Soms zijn de rollen echter omgedraaid; één of beide ouders heeft een psychische stoornis, waardoor het kind in feite voor zijn of haar ouder(s) moet 'zorgen'. Deze groep kinderen wordt ook wel KOPP genoemd, Kinderen van Ouders met Psychische Problemen.
Als ik als kind niet zo oud had hoeven zijn dan nam ik nu alles niet zo serieus. Bron: Phoenix Jongeren
Psychische problemen bij ouders leiden tot ontkenning van behoeftes kind
Wanneer één of beide ouders psychische problemen hebben, brengt dat veel druk en spanningen in het gezin. Ten eerste in praktische zin; de taken die een vader of moeder normaal gesproken vervult schieten er vaak bij in, en moeten worden opgevangen door de andere gezinsleden. Vaak zie je dat kinderen (met name meisjes) daardoor veel te veel hooi op hun vork krijgen, en op hun tenen moeten lopen.
Dit kan als het kind volwassen is nog veel gevolgen hebben:
- je bent niet in staat om je eigen behoeftes en verlangens te kennen
- je blijft altijd maar geven zonder er zelf iets voor terug te nemen, en vindt dat je altijd sterk moet zijn.
- je kunt het ook niet loslaten om voor anderen te zorgen, want je gevoel van eigenwaarde is daar altijd op gebaseerd geweest.
- je weet niet meer wat je zelf nou 'bent' zonder die zorgende functie, hierdoor geef je anderen vaak niet eens de kans om iets terug te geven.
- je bent niet in staat om je grenzen aan te geven.
- je kunt met een groot schuldgevoel rondlopen omdat je (voor jouw gevoel) niet aan de gestelde verwachtingen hebt kunnen voldoen.
- je gedraagt je overdreven 'braaf' en wringt je in alle bochten om anderen maar tevreden te houden. Niet alleen in de thuissituatie, maar bijvoorbeeld ook later in een baan, omdat je nooit anders geleerd hebt.
- je heb voortdurend het gevoel tekort te schieten of het niet goed genoeg te doen.
Hechting en KOPP
Het kan zijn dat je moeite heb je te hechten aan mensen. Als je als kind te weinig aandacht en zorg heb ontvangen dan ben je misschien een volwassen KOPP (kind van ouders met psychische problemen) en heb je misschien nooit een gevoel van basisveiligheid en basisvertrouwen gehad. Je hebt niet ervaren hoe het is om ergens in een 'veilige' omgeving te zijn, en kan daardoor moeite hebben om je aan mensen te hechten.
KOPP. Wat is er aan te doen?
Er zijn diverse sites die je kan bekijken over KOPP (Labyrinth, proud2bme) en boeken die je kan lezen (zoals Niemandskinderen van Roodvoets). Praat met lotgenoten of gespecialiseerde therapeuten. Je leert je zelfvertrouwen vergroten, voor je eigen belangen opkomen, hulp van anderen vragen, je emoties uiten, omgaan met reacties van anderen, grenzen stellen, je sociale netwerk uitbreiden, in je kracht komen, je pad te lopen enz.
Voor jongeren: denk je dat de problemen van je ouders aan jou liggen? Veel jongeren denken dat ze iets (of alles) verkeerd doen. Dat is niet zo! Je vader of moeder is degene met de problemen. Hij/zij is de enige die er iets aan kan doen. Lees de site Kopstoring.